Trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang phục hồi và các hiệp định thương mại tự do ngày càng có tác động tích cực, ngành nông sản Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn để mở rộng thị trường xuất khẩu. Năm 2025 được dự báo sẽ là năm đánh dấu nhiều đột phá quan trọng, với các mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê và trái cây nhiệt đới tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2025
Với sự hỗ trợ từ các chính sách Chính phủ và nỗ lực của doanh nghiệp, mục tiêu xuất khẩu nông sản Việt Nam trong năm 2025 là đạt mức 70 tỷ USD. Đây là mục tiêu đầy tham vọng nhưng hoàn toàn khả thi với những tiền đề tích cực hiện tại.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, ngành nông nghiệp cần tiếp tục đẩy mạnh sản xuất theo hướng bền vững, ứng dụng công nghệ cao để nâng cao chất lượng và năng suất. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc sẽ là yếu tố quyết định thành công.
Mở rộng thị trường xuất khẩu cũng là nhiệm vụ chiến lược quan trọng. Ngoài duy trì các thị trường truyền thống, việc tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do để thâm nhập các thị trường tiềm năng như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản và Trung Đông sẽ tạo ra động lực tăng trưởng mới.
Chỉ khi kết hợp đồng bộ giữa sản xuất bền vững, cải thiện chất lượng, xây dựng thương hiệu và tối ưu hóa lợi thế từ các hiệp định thương mại, ngành nông sản Việt Nam mới có thể đạt được mục tiêu xuất khẩu đầy tham vọng này.
Phân tích kim ngạch và xu hướng thị trường
Từ phân tích của các chuyên gia kinh tế, kim ngạch xuất khẩu nông sản Việt Nam dự kiến sẽ duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025, với mức tăng trưởng bình quân hàng năm có thể đạt hàng chục tỷ USD. Động lực chính đến từ việc tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do và việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.
Thị trường Trung Quốc vẫn duy trì vai trò then chốt trong cơ cấu xuất khẩu nông sản của Việt Nam, tuy nhiên xu hướng siết chặt các tiêu chuẩn chất lượng đang đòi hỏi các doanh nghiệp phải nâng cao năng lực sản xuất. Đồng thời, nhu cầu ngày càng cao đối với nông sản sạch, hữu cơ và các sản phẩm chế biến sâu từ các thị trường phát triển như châu Âu, Mỹ và Nhật Bản đang tạo ra những cơ hội mới đầy tiềm năng.
Lợi thế từ các hiệp định thương mại quốc tế
Các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là Hiệp định Thương Mại Tự Do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định Đối Tác Toàn Diện và Tiến Bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đang tạo ra những chuyển biến tích cực cho ngành nông sản Việt Nam. Những ưu đãi thuế quan từ các hiệp định này không chỉ giúp giảm đáng kể chi phí xuất khẩu mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Việc mở rộng thị trường sang các quốc gia thành viên CPTPP như Canada, Nhật Bản, Australia và các nước EU đang giúp đa dạng hóa cơ cấu xuất khẩu và giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống. Đây là bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của ngành nông sản.
Tuy nhiên, các hiệp định này cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe hơn về chất lượng sản phẩm, buộc doanh nghiệp Việt Nam phải không ngừng nâng cao năng lực để đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, chứng nhận hữu cơ và truy xuất nguồn gốc.
Đầu tư vào công nghệ sản xuất tiên tiến, áp dụng quy trình canh tác bền vững và xây dựng thương hiệu nông sản uy tín sẽ là những yếu tố then chốt giúp tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại và nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.
Đánh giá chi tiết các nhóm sản phẩm xuất khẩu
1. Ngành lúa gạo – Nâng tầm chất lượng sản phẩm
Gạo Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, đặc biệt là các dòng gạo cao cấp như ST24, ST25. Với chất lượng được nâng cao và đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, gạo Việt Nam không chỉ cạnh tranh tại khu vực châu Á mà còn mở rộng ra thị trường châu Âu và Mỹ.
Giá trị xuất khẩu của mặt hàng gạo dự kiến sẽ tiếp tục tăng nhờ vào việc mở rộng các thị trường mới, bên cạnh các thị trường truyền thống như Philippines, Trung Quốc và châu Phi. Ngoài ra, việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, RCEP giúp giảm thuế nhập khẩu, tạo lợi thế cạnh tranh so với các nước khác.
Một yếu tố đáng chú ý là nhu cầu tiêu thụ gạo chất lượng cao đang ngày càng gia tăng tại các thị trường nhập khẩu lớn. Việt Nam đã tập trung cải thiện quy trình sản xuất, áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao sản lượng và chất lượng. Nhờ đó, xuất khẩu gạo bình quân được dự báo sẽ tăng trưởng ổn định, đóng góp tích cực vào kinh tế nông nghiệp nước nhà.
2. Ngành cà phê – Chiến lược chế biến sâu
Xuất khẩu cà phê của Việt Nam được dự đoán sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2025, nhờ vào nhu cầu ngày càng cao từ các thị trường nhập khẩu lớn như châu Âu, Mỹ và một số nước châu Á. Đặc biệt, cà phê chế biến sâu như cà phê hòa tan, cà phê rang xay đang trở thành xu hướng tiêu dùng phổ biến, tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường.
Bên cạnh đó, các hiệp định thương mại tự do giúp giảm thuế xuất khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành cà phê cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp cần chú trọng hơn đến chất lượng sản phẩm, cải thiện quy trình chế biến và xây dựng thương hiệu bền vững.
Việc áp dụng tiêu chuẩn canh tác bền vững, tăng cường chứng nhận hữu cơ, và đổi mới công nghệ chế biến sẽ giúp gia tăng giá trị xuất khẩu, nâng cao vị thế của cà phê Việt Nam trên bản đồ thế giới.
3. Trái cây nhiệt đới – Đa dạng hóa thị trường
Các loại trái cây như sầu riêng, xoài, thanh long, chanh leo và dừa tiếp tục là những mặt hàng nông sản Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu lớn trong năm 2025. Đặc biệt, sầu riêng đang có sức hút mạnh mẽ tại thị trường Trung Quốc, giúp giá trị xuất khẩu tăng trưởng đáng kể. Bên cạnh đó, xoài và thanh long cũng giữ vững vị trí quan trọng nhờ vào nhu cầu ổn định từ nhiều thị trường nhập khẩu, bao gồm cả châu Âu và Mỹ.
Thị trường Trung Quốc vẫn là điểm đến quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu trái cây của Việt Nam. Tuy nhiên, để duy trì mức tăng trưởng bền vững, các doanh nghiệp xuất khẩu cần tuân thủ nghiêm ngặt những yêu cầu mới về truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch thực vật và chất lượng sản phẩm.
Việc đảm bảo quy trình sản xuất đạt chuẩn, áp dụng công nghệ sau thu hoạch hiện đại và nâng cao chất lượng bảo quản sẽ giúp nông sản Việt Nam không chỉ giữ vững thị trường Trung Quốc mà còn mở rộng ra các thị trường khó tính hơn như châu Âu và Nhật Bản.
Thách thức và định hướng giải pháp
1. Những thách thức chủ yếu
Ngành nông sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức đáng kể:
- Biến đổi khí hậu đang tác động tiêu cực đến năng suất và chất lượng cây trồng, đòi hỏi các giải pháp thích ứng hiệu quả.
- Các yêu cầu về kiểm dịch thực vật và tiêu chuẩn chất lượng từ thị trường nhập khẩu ngày càng khắt khe, tạo ra áp lực lớn cho doanh nghiệp.
- Cạnh tranh từ các nước xuất khẩu nông sản khác như Thái Lan, Ấn Độ và Brazil đang ngày càng gay gắt, đòi hỏi Việt Nam phải nâng cao năng lực cạnh tranh.
- Chi phí logistics và vận chuyển tăng cao cũng đang ảnh hưởng đến giá thành và khả năng cạnh tranh của sản phẩm.
2. Định hướng giải pháp chiến lược
Để vượt qua những thách thức này, ngành nông sản Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp then chốt:
- Ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ vào sản xuất để nâng cao chất lượng và năng suất, đồng thời thích ứng với biến đổi khí hậu.
- Đẩy mạnh chế biến sâu và giảm tỷ trọng xuất khẩu nguyên liệu thô để gia tăng giá trị xuất khẩu.
- Xây dựng thương hiệu mạnh và nâng cao uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế thông qua việc đảm bảo chất lượng và dịch vụ.
- Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế để cập nhật và áp dụng các tiêu chuẩn mới nhất.
Nhận định tổng quan về triển vọng
Xu hướng nông sản Việt Nam xuất khẩu năm 2025 mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít thách thức. Để tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại và duy trì tăng trưởng bền vững, ngành nông nghiệp cần tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường và ứng dụng công nghệ trong sản xuất.
Nếu thực hiện tốt những điều này, Việt Nam sẽ không chỉ giữ vững vị thế xuất khẩu mà còn nâng cao giá trị thương hiệu nông sản trên thị trường quốc tế.
Nguồn: Ocopviet!
Bạn muốn xuất khẩu sản phẩm của mình đến Nhật Bản và Mỹ? Plus84 sẽ đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình từ nghiên cứu thị trường đến xây dựng thương hiệu B2B và tiếp cận khách hàng. Với dịch vụ tư vấn tiếp thị xuất khẩu chuyên sâu, chúng tôi sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí marketing và đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất.
